Los zawodowy jest to wytwór czynności podejmowania decyzji i spontanicznych wyborów, których przedmiotem są nie tylko obiekty, ale też relacje. Ludzkie dążenia, zjawiska bardzo osobiste, a zarazem mało poznane, wyjaśniają obserwowane skłonności do spontanicznego wyboru ważnych dla podmiotu relacji zawodowych. Autor definiuje dążenia jako stany osoby, które są względnie trwałym wytworem przeżycia dynamizmów podmiotu w ich relacjach ze światem. Dążenie są odzwierciedlane mentalnie jako skłonności zawodowe. Skłonności zawodowe ukierunkowują wysiłki osoby, które podejmuje ona w celu poprawy własnego położenia życiowego. Dokonując wyborów pod wpływem swych dążeń osoba ma nie tylko poczucie spontaniczności, ale też przeżywa pewność, iż to, czego chce odpowiada jej potrzebom. O ile jednak decyzje o przedmiotach działania są jasne i łatwo uzasadnialne sytuacyjnie, to wybory przedmiotów chcenia, choć subiektywnie pewne, są często zupełnie niejasne i trudne do uzasadnienia. Człowiek wie, że wybrał, ale nie wie dlaczego. Wyjaśnienie świata własnych pragnień i dążeń wymaga bowiem rozwiniętej samowiedzy. Obiektywizacja dążeń jest również wyzwaniem dla doradców zawodowych. Autor proponuje koncepcję teoretyczną tych zjawisk, przedstawiając model, który wyjaśnia aktywność człowieka w jego rozmaitych i zmiennych relacjach ze światem. Opisuje też, w jaki sposób dążenia i skłonności wpływają na losy zawodowe.