Książka poświęcona jest instytucjom wydawniczym, których działalność w znaczący sposób wspierała funkcjonowanie rodzimej oświaty i edukacji w XIX i pierwszych latach XX w. Zawiera ona treści dotyczące inicjatyw edytorskich w tej dziedzinie podejmowanych na ziemiach polskich. W części zatytułowanej „Wkład w realizację idei oświatowych” znalazły się zagadnienia dotyczące: wydawców profesjonalnych w Królestwie Polskim i ich stanowiska wobec programów upowszechniania i popularyzacji wiedzy, kontekstów edukacyjnych działalności wydawniczej polskiej socjalnej demokracji w Galicji, udziału oficyny wydawniczej Karola Miarki (młodszego) w rozwoju ruchu polskiego na Górnym Śląsku, aktywności wydawnictwa M. Arcta. W drugiej części, „Wspomaganie kształcenia i udział w doskonaleniu pracy szkoły”, skoncentrowano się na kwestiach: wkładu krakowskich oficyn wydawniczych w rozwój staropolskiej literatury pedagogicznej, problematyki pedagogicznej jako obszaru zainteresowań wydawców rosyjskich przełomu XVIII i XIX w. i wielu innych. Trzecia część poświęcona jest „Udziałowi w dziele samokształcenia”.
Redaktorzy monografii podjęli poszukiwania historyczno-pedagogiczne zmierzające do przedstawienia dorobku stanowiącego ofertę wydawniczą dla pracowników systemu oświaty, uczniów i ich rodziców, a także opiekunów. Nie ograniczono się tylko do wydawnictw powszechnie znanych, ale również do dokonań tych mniejszych, lokalnych, o których nikt lub prawie nikt dzisiaj już nie pamięta.